اسماعیل ادیب خوانساری فرزند یک روحانی و خوشنویس برجسته به نام میرزا محمود بن ابی القاسم بود. ادیب از سال ۱۳۰۳ تا سال ۱۳۰۹ در اصفهان و تهران به سر میبرد. در سال ۱۳۱۹ وقتی برای نخستین بار در ایران رادیو ملی تأسیس شد، به عنوان نخستین خواننده مرد رادیوی ملی ایران، به رادیو دعوت شد. او در آن دوران با نوازندگانی چون ابوالحسن صبا، علی اکبر شهنازی، حسین یاحقی، حبیب سماعی، عبدالحسین شهنازی، مهدی خالدی و مرتضی محجوبی همکاری میکرد. آثار او در صفحات گرامافون ۷۸ دور (صفحات سنگی)، آثار رادیویی، آوازها و تصانیف همراه با ساز و ارکستر و تعداد بیشماری ضبطهای خصوصی و خانگی بهجا ماندهاست. اسماعیل ادیب خوانساری مدتی در مدرسه عالی موسیقی خالقی به تدریس آواز مشغول شدند. ادیب خوانساری سالهای متمادی بهخاطر ناراحتی ریوی از تنگی نفس رنج میبرد. سرانجام این هنرمند ششم فروردینماه سال ۱۳۶۱ در سن ۸۱ سالگی پس از اینکه مدتها دچار ضعف جسمانی و بیمار و بستری بود، درگذشت.